Zalecenia dietetyczne przy kamicy moczanowej

Przez

2 stycznia 2018

1946

Kamica moczanowa spotykana jest częściej u panów oraz wywołana jest dietą bogatopurynową związaną z nadmierną konsumpcją białka, alkoholu, intensywnym wysiłkiem fizycznym, szybkim odchudzaniem, wyniszczeniem organizmu, dną moczanową, dolegliwościami nowotworowymi, dolegliwościami zakaźnymi, marskością wątroby.

Typy kamieni nerkowych:

•u niemal 80% pacjentów wykonane są ze szczawianu czy fosforanu wapnia,

•rzadziej z kwasu moczowego, fosforanu magnezowo-amonowego (tzw. struwitu; takie kamienie występują zwłaszcza u osób z przewlekłym zakażeniem nerek),

•niezwykle rzadko z cystyny

Czym jest kamica nerkowa?

Kamica nerkowa polega na kształtowaniu się w nerkach złogów z substancji chemicznych. Do wytrącania się kamieni dochodzi w sytuacji, jeśli w moczu przekroczony zostanie próg rozpuszczalności dla związków, które w realiach prawidłowych się w nim rozpuszczają. Kamica nerkowa dotyczy blisko 5% społeczności, przy czym dwukrotnie częściej występuje u panów.

U wielu osób dolegliwość przebiega bezobjawowo z okresowymi silnymi chorobami w strefie lędźwiowej, określanymi jako kolka nerkowa. W 50% wypadków kamica ma rozwój nawrotowy. Wczesne rozpoznanie etiologie oraz swoiste leczenie w kapitalny sposób poprawia rokowania, szczególnie w wypadku kamicy nawrotowej.

Do elementów sprzyjających tworzeniu kamieni nerkowych należą: zwiększone wydalanie z moczem substancji tworzących kamienie: wapnia, kwasu szczawiowego, fosforanów, moczanów, cystyny, zmiana odczynu moczu, deficyt związków ograniczających krystalizację elementów moczu np. magnezu, cytrynianów, za mała ilość płynów w diecie czy zbytnia ich strata, długotrwałe zainfekowanie układu moczowego.

Generalna dieta nerkowa

Pierwszym elementem profilaktyki, jednak także zaleceniem dietetycznym w razie nastąpienia kamicy nerkowej jest dobra ilość spożywanych płynów. Człowiek winien wydalać blisko 2–2,5 litra moczu na dzień o gęstości 1,010 g/ml czy niższej. Więc należy stosować blisko 0,5–1,0 litra więcej płynów. Obowiązuje zasada: im mniejszy ciężar właściwy moczu, tym mniejsze ryzyko krystalizacji złogów. W upalne dni czy w ciągu intensywnego wysiłku należy pić więcej oraz nie ma górnego limitu wypijanych płynów. Druga, bardzo istotna zasada przy diecie nerkowej dotyczy zdiagnozowania typu kamieni nerkowych. Dopiero po ustaleniu przez specjalisty, jakie kamienie występują w moczowodzie, można wykorzystywać prawidłową dla pacjenta dietę. Ogólnym zaleceniem w kamicy jest stała oraz zbilansowana dieta, bez nadmiernej konsumpcji czy całkowitego unikania pewnych elementów pokarmowych. Duża liczba nieprzetworzonych czy nisko przetworzonych owoców oraz warzyw, zwłaszcza tychże wielkich w błonnik, to podstawa kuracji.

Czym jest kamica moczanowa?

W tym sposobie kamicy dochodzi do wytrącania się złogów z kwasu moczowego, będącego ostatnim produktem przemiany materii. W realiach prawidłowych, kwas moczowy w formie rozpuszczonej jest wydalany przez nerki, jednak, jeśli pH moczu sięga mniej aniżeli 5,3 – ma znaczenie jego krystalizacja oraz rozpoczynają się kamienie moczanowe. Jest spotykana częściej u panów oraz wywołana jest dietą bogatopurynową związaną z nadmierną konsumpcją białka, alkoholu, intensywnym wysiłkiem fizycznym, szybkim odchudzaniem, wyniszczeniem organizmu, dną moczanową, dolegliwościami nowotworowymi, dolegliwościami zakaźnymi, marskością wątroby.

Postępowanie dietetyczne w kamicy moczanowej

W celu ograniczenia ryzyka występowania kamieni moczanowych niezbędne jest zmniejszenie w diecie związków będących źródłem puryn, które w systemie metabolizowane są do kwasu moczowego oraz więc przyczyniają się do podniesienia jego natężenia we krwi oraz w moczu. Źródłem tychże cechów są przede wszystkim artykuły mięsne – podroby, wywary oraz sosy mięsne, galaretki mięsne, sardynki oraz śledzie. Z artykułów roślinnych bogatych w puryny należy wymienić przede wszystkim rośliny strączkowe, a również grzyby.

Zalecenia dietetyczne przy kamicy moczanowej Należy unikać potraw smażonych, pieczonych oraz duszonych. Gotowanie na parze jest najskuteczniejszą formą przygotowywania potraw. Mięso należy gotować w wielkiej liczby wody, a powstałych wywarów nie wykorzystywać do tworzenia zup oraz sosów. Z mięs bardzo polecane są chude: kurczaki, indykii cielęcina, i ich liczba w dziennej racji pokarmowej nie winna przekraczać 100-150 g.

Poleca się spożycie blisko 40-50 g białka oraz 2000-2200 kcal na dzień.

Należy zwiększyć ilość wypijanych płynów do ponad 2l na dzień.

Dieta winna alkalizować mocz, bo kwas moczowy rozpuszcza się w miejscu alkalicznym. Konieczna jest dieta mleczno-jarska, bo mleko, warzywa, owoce mają wartości alkalizujące. Stężenie jonów wodorowych nie winno spadać poniżej 6,5-7,0, ponieważ przy niższym pH może dotrzeć do wytrącania się kryształków fosforanu wapnia.