Miesiące jesienne i zimowe to czas zwiększonego występowania grypy – choroby wirusowej o ostrym przebiegu, która, niestety, jest obarczona niebezpiecznymi powikłaniami, ze śmiercią włącznie. Tymczasem istnieją naprawdę skuteczne metody profilaktyki – jedną z nich jest szczepionka przeciw grypie.
Z tekstu dowiesz się:
- jakie są objawy grypy i jak leczyć grypę,
- dla kogo wskazana jest szczepionka przeciw grypie,
- jak wygląda szczepienie.
Grypa to ostre wirusowe zakażenie układu oddechowego, które może się nam przytrafić o każdej porze roku. Szczyt zachorowań notuje się jednak w okresie jesienno-zimowym. Istnieją trzy typy wirusa grypy:
- A – wywołujący zakażenia u ludzi i zwierząt,
- B – zachorowania jedynie u ludzi,
- C – powodujący łagodne zakażenia u dzieci.
Dla osób ogólnie zdrowych grypa nie jest z reguły groźnym schorzeniem, a jej objawy z biegiem czasu samoistnie mijają. U seniorów, dzieci, osób z chorobami układu krążenia czy schorzeniami ogólnoustrojowymi choroba obarczona jest jednak ryzykiem groźnych powikłań, które mogą prowadzić nawet do śmierci.
Objawy grypy
Okres wylęgania się wirusa grypy wynosi zaledwie 1-2 dni. Objawy choroby są bardzo charakterystyczne i obejmują:
- wysoką gorączkę,
- dreszcze,
- bóle głowy,
- bóle mięśniowo-stawowe,
- suchy kaszel (czasem).
Katar w przebiegu grypy właściwie nie występuje, a powyższe objawy mogą się utrzymywać nawet do dwóch tygodni.
Grypa – leczenie
Jeśli grypa przebiega w niepowikłany sposób, w większości przypadków wystarczy leczenie objawowe. Pacjent powinien pozostać w domu i wypoczywać – po pierwsze, zapobiegnie to dalszemu rozprzestrzenianiu się wirusa. Po drugie – zmniejszy ryzyko powikłań. Jak leczyć grypę? Zaleca się stosowanie środków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych, a jeśli występuje suchy kaszel – również przeciwkaszlowych. Należy pamiętać także o tym, by dużo pić – zapobiega to odwodnieniu i ułatwia oddychanie.
Szczepienie przeciw grypie – czy warto?
Badania naukowe nie pozostawiają wątpliwości – jedną z najskuteczniejszych metod profilaktyki grypy są szczepienia. Skuteczność szczepionek utrzymuje się na poziomie od 70 do 90% i zależy m.in. od wieku pacjenta oraz kondycji jego układu immunologicznego.
Szczepionka przeciw grypie zawiera antygeny wszystkich trzech odmian wirusa grypy, ale ponieważ one bardzo szybko mutują, zaleca się coroczne powtarzanie szczepienia przeciw grypie zaktualizowanym preparatem. Skład szczepionek może się różnić, np. w zależności od regionu geograficznego. Wszystkie preparaty stosowane w Polsce mają atest Ministerstwa Zdrowia, a ich skład jest co roku aktualizowany pod kątem zmian w antygenach wirusów.
Szczepionka przeciw grypie – dla kogo?
Jeśli nie ma ku temu przeciwwskazań zdrowotnych (np. uczulenie na składniki preparatu), szczepieniu przeciw grypie mogą zostać poddani wszyscy, bez względu na płeć i wiek. Znacznie zmniejsza ono ryzyko zachorowania, a jeśli mimo wszystko się ono przydarzy, szczepionka sprawi, że choroba będzie mieć łagodniejszy przebieg, a ryzyko powikłań spadnie. Szczepienia przeciw grypie zaleca się w szczególności:
- osobom powyżej 65. roku życia,
- dzieciom pomiędzy 6. a 23. miesiącem życia,
- kobietom w ciąży,
- dorosłym i dzieciom z przewlekłymi chorobami układu krążenia i układu oddechowego,
- osobom o obniżonej odporności (np. zakażonym wirusem HIV),
- pensjonariuszom ośrodków opieki długoterminowej,
- osobom z grup podwyższonego ryzyka (pracownikom służby zdrowia, pomocy społecznej, domów spokojnej starości i innych placówek opieki; nauczycielom; opiekunkom w żłobkach i przedszkolach; osobom, których praca wymaga częstego kontaktu z ludźmi).
Szczepionkę przeciw grypie można podawać przez cały okres zwiększonej zachorowalności, ale zaleca się, by się szczepić od września do połowy listopada – wówczas odporność na chorobę zdąży się rozwinąć jeszcze przed szczytowym okresem zachorowań. Osiąga ona swoją pełnię po około 14 dniach od zaszczepienia i utrzymuje się przez 6-12 miesięcy. Niemowlętom i małym dzieciom szczepionkę podaje się domięśniowo w udo, a osobom dorosłym – w mięsień naramienny lub podskórnie. Szczepionki nie można podawać dożylnie.
Czy szczepienie przeciw grypie jest bezpieczne?
Szczepionka przeciw grypie, tak jak każda inna, może wywoływać pewne skutki uboczne i niepożądane odczyny poszczepienne. Zalicza się do nich ból, obrzęk i zaczerwienienie w miejscu iniekcji, czasem również poczucie ogólnego osłabienia, bóle mięśni i podwyższoną temperaturę utrzymującą się przez około 48 godzin po szczepieniu. Co ważne, nie są to jednak objawy grypy.
Należy wyraźnie podkreślić, że szczepionka nie wywołuje choroby, gdyż nie zawiera żywych wirusów. Jeśli po szczepieniu pojawi się kaszel czy katar, zazwyczaj jest on spowodowany współistniejącą infekcją bakteryjną, której wykrycie w momencie kwalifikacji do szczepienia nie było jeszcze możliwe.
Źródła:
http://www.pis.lodz.pl/kutno/Profilaktyka%20i%20leczenie%20GRYPY.pdf
http://www.archiwum.mz.gov.pl/zdrowie-i-profilaktyka/grypa/
http://www.psse-kamien.pl/wp-content/uploads/2015/04/Poradnik_RAISE-dot.-grypy.pdf
http://www2.mz.gov.pl/wwwmz/index?mr=m10&ms=685&ml=pl&mi=685&mx=0&ma=18575
